Ἔδρασε στὴν Ρώμη κατὰ τὸν 2ο αἰώνα μ.Χ. ὅταν αὐτοκράτορες ἦταν ὁ Κόμμοδος καὶ ὁ Σεπτίμιος Σεβῆρος. Ἡ μητέρα του Ἀνθία, ποὺ ἔμεινε χήρα ὅταν ὁ Ἐλευθέριος ἦταν μικρός, κατηχήθηκε στὴν χριστιανικὴ πίστη ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Ἡ Ἀνθία ἀνέθρεψε τὸν γιό της σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου καὶ μάλιστα ἀνέθεσε τὴν ἠθική του τελείωση καὶ τὴν θεολογική του κατάρτιση στὸν ἐπίσκοπο Ρώμης Ἀνίκητο.
Σὲ ἡλικία 15 ἐτῶν ὁ Ἐλευθέριος χειροτονήθηκε διάκονος ἀπὸ τὸν Ἀνίκητο, ἐνῶ ἀργότερα ἔγινε ἐπίσκοπος Ἰλλυρικοῦ. Ὁ βασιλιὰς τῆς Βρετανίας Λούκιος ἔστειλε ἐπιστολὴ στὸν Ἅγιο, δηλώνοντας τὴν ἐπιθυμία του νὰ διδαχθοῦν τὴν πίστη στὸν Χριστὸ αὐτὸς καὶ ὁ λαός του. Ὅταν ὁ αὐτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβῆρος πληροφορήθηκε τὴν χριστιανικὴ δράση τοῦ Ἐλευθερίου διέταξε τὴν σύλληψή του.
Ἔπειτα ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια ὁ Ἐλευθέριος ὁδηγήθηκε ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες στὴν ἀρένα τῆς Ρώμης. Τὰ ἄγρια ζῶα ὅμως δὲν τὸν ἄγγιξαν, γι’ αὐτὸ καὶ ἀποκεφαλίσθηκε μαζὶ μὲ τὴ μητέρα του.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον λόγον.
Ἱερέων ποδήρει κατακοσμούμενος, καὶ αἱμάτων τοῖς ῥείθροις ἐπισταζόμενος, τῷ Δεσπότῃ σου Χριστῷ μάκαρ ἀνέδραμες, Ἐλευθέριε σοφέ, καθαιρέτα τοῦ Σατάν. Διὸ μὴ παύςῃ πρεσβεύων, ὑπὲρ τῶν πίστει τιμώντων, τὴν μακαρίαν σου ἄθλησιν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον λόγον.
Φερωνύμῳ σου κλήσει καλλωπιζόμενος, ἐλευθερίαν παρέχεις καὶ ἀπολύτρωσιν, τοῖς προσκάμνουσι δεινῶς, ποικίλας θλίψεσιν, Ἐλευθέριε σοφέ, ἱερῶν καλλονή, Μαρτύρων ἡ ὡραιότης· διὸ μὴ παύσῃ βραβεύων, ἀναψυχὴν τοῖς σὲ γαιρέρουσι.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Ὡς καλλονὴν τῶν ἱερέων Ὅσιε, καὶ προτροπὴν τῶν Ἀθλοφόρων ἅπαντες, εὐφημοῦμεν καὶ αἰτοῦμέν σε, Ἱερομάρτυς Ἐλευθέριε· τοὺς πόθῳ σου τὴν μνήμην ἑορτάζοντας, κινδύνων πολυτρόπων ἐλευθέρωσον, πρεσβεύων ἀπαύστως, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.
Μεγαλυνάριον.
Τῆς ἐλευθερίας τῆς ἐν Χριστῷ, τοῖς δεδουλωμένοις, χρηματίσας μυσταγωγός, κληρονόμος ὤφθης, Σιὼν τῆς ἐλευθέρας, ἀθλήσας Ἐλευθέριε, ὡς ἀσώματος.
Ἡ Ἁγία Ἀνθία ἡ Μάρτυς
Πρόκειται γιὰ τὴν μητέρα τοῦ Ἁγίου Ἐλευθερίου, ποὺ ὅταν ἀγκάλιασε τὸ νεκρὸ σῶμα τοῦ γιοῦ της, οἱ δήμιοι ἀποκεφάλισαν καὶ αὐτήν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Κοράμων ὁ Μάρτυρας ὁ Ἔπαρχος
Αὐτὸς ἦταν Ἔπαρχος Ρώμης στὰ χρόνια τοῦ βασιλιὰ Ἀδριανοῦ (117 – 138).
Ἦταν παρὼν στὸν μαρτυρικὸ θάνατο τοῦ Ἁγίου Ἐλευθερίου καὶ ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου πίστεψε στὸν Χριστό, τὸν ὁμολόγησε καὶ στὴν συνέχεια τὸν ἀποκεφάλισαν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Δύο Δήμιοι Μάρτυρες
Μαρτύρησαν καὶ αὐτοὶ στὴν Ρώμη ἐπὶ Ἀδριανοῦ (117 – 138).
Πίστεψαν στὸν Χριστὸ ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ Ἅγιου Ἐλευθερίου καὶ ἀποκεφαλίστηκαν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ἐλευθέριος ὁ Κουβικουλάριος
Ἐπίσημος Κωνσταντινουπολίτης, συγκλητικὸς στὸ ἀξίωμα, ποὺ ἀνατράφηκε καὶ μορφώθηκε μέσα στὰ ἀνάκτορα.
Μερικοὶ ἀπὸ τοὺς Συναξαριστὲς ἀναφέρουν, ὅτι τὸ ἀποκορύφωμα τῆς δόξας τοῦ Ἐλευθερίου ἦταν στὴν ἐποχὴ τοῦ Μαξιμιανοῦ (286 – 305), μὲ τὸν ὁποῖο εἶχε φιλία, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν φαίνεται πιθανό. Ὁ Ἐλευθέριος θέλησε νὰ γίνει χριστιανὸς καὶ προφασιζόμενος λόγους ὑγείας, ἀπομακρύνθηκε τῶν αὐλικῶν θορύβων καὶ ἐγκαταστάθηκε σ’ ἕνα χωριὸ κοντὰ στὸ Σαγγάριο ποταμό, ὅπου ἔκτισε ὑπόγειο εὐκτήριο οἶκο. Ἐκεῖ βαπτίσθηκε καὶ κοινωνοῦσε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων.
Ὅταν ὁ βασιλιὰς ἔμαθε γι’ αὐτόν, πῆγε στὸν τόπο αὐτό, τὸν ἀνακάλυψε καὶ προσπάθησε μὲ πολλοὺς τρόπους νὰ τὸν ἐπαναφέρει στὴν εἰδωλολατρία. Πράγμα ποὺ δὲν τὸ κατάφερε καὶ ἔτσι τὸν ἀποκεφάλισε.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Στέφανος Ἀρχιεπίσκοπος Σουρόζας (Ρῶσος)
Δεν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.g
Ἡ Ἁγία Σωσάννη
Ἡ Ἁγία Σωσάννη ἔζησε στὰ τέλη τοῦ 3ου αἰώνα μ.Χ. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη, εἶχε πατέρα Ἐθνικὸ καὶ μητέρα Ἰουδαία.
Ἡ ἴδια ὅμως γνώρισε τὴν χριστιανικὴ πίστη, γι’ αὐτὸ βαπτίστηκε, ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Σιλουανό, χριστιανή. Αὐτὸ ἐξόργισε πολὺ τοὺς Ἐθνικοὺς καὶ τοὺς Ἑβραίους, οἱ ὁποῖοι ἀποφάσισαν ἀπὸ κοινοῦ νὰ τὴν σκοτώσουν. Τὸ σχέδιο τῆς δολοφονίας της ὅμως, τὸ πληροφορήθηκε ὁ Ἐπίσκοπος καὶ μαζὶ μὲ τὴν Ἁγία προσπάθησαν νὰ βροῦν μία λύση. Τελικὰ τὴν λύση τὴν ἔδωσε ἡ Σωσάννη. Μοίρασε τὴν περιουσία της στοὺς φτωχοὺς καὶ ντυμένη σὰν ἄνδρας ἐγκατέλειψε τὰ Ἱεροσόλυμα.
Ἀργότερα μετέβη στὴν Ἐλευθερούπολη, στὴν ὁποία ντύθηκε πάλι γυναίκα. Ὅταν κινήθηκε ὁ διωγμὸς τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὸν Διοκλητιανό, ἡ Σωσάννα χωρὶς νὰ φοβηθεῖ καθόλου, ἐξακολούθησε νὰ λατρεύει τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ φανερά. Συλληφθεῖσα γι’ αὐτὸ καὶ ἐπειδὴ δὲν θέλησε νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα καταδικάστηκε μαζὶ μὲ ἄλλους σὲ θανατικὴ ποινή.
Ἡ Ἁγία Σωσάννα παρέδωσε τὸ πνεῦμα στὸν Κύριό της μέσα στὴν πυρά.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Βάκχος ὁ Νέος
Καταγόταν ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη καὶ ὑπῆρξε στὰ χρόνια τῶν Βασιλέων Κωνσταντίνου καὶ Εἰρήνης (780 – 797). Ἦταν γιὸς γονέων χριστιανῶν, ἀλλὰ ὁ πατέρας του ἀρνήθηκε τὴν χριστιανικὴ πίστη καὶ ἔγινε μωαμεθανός. Ἕνας ἀπὸ τοὺς γιούς του ὅμως, ὁ Δαχάκ, θέλησε νὰ ἐπανέλθει στὸν χριστιανισμό, παρακινώντας καὶ τὴν εὐσεβὴ μητέρα του καὶ κατέφυγε στὰ Ἱεροσόλυμα.
Ἀπὸ ἐκεῖ στὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα, ὅπου βαπτίσθηκε καὶ ἔγινε μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Βάκχος. Ἀλλὰ ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς, φοβούμενος τυχῶν ἐκδίκηση τῶν Τούρκων, ἔδιωξε τὸν Βάκχο ἀπὸ τὴ Μονή. Στὰ Ἱεροσόλυμα ὁ Ἅγιος βρῆκε τὴν μητέρα καὶ τὰ ἀδέλφια του, ποὺ ἐπανέφερε στὴ Χριστιανικὴ πίστη, ἐκτὸς ἀπὸ ἕναν, ὁ ὁποῖος καὶ τὸν κατάγγειλε στοὺς Τούρκους.
Οἱ Τοῦρκοι ἀμέσως συνέλαβαν τὸν Βάκχο καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸν κριτή. Ὁ Ἅγιος, μπροστὰ σ’ ὅλους τοὺς παρευρισκόμενους μωαμεθανούς, ὁμολόγησε τὴν χριστιανική του πίστη καὶ ἔτσι ἀποκεφαλίστηκε.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Παῦλος ὁ νέος ὁ ἀσκητής
Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη Ἐλαία, ποὺ βρίσκεται κοντὰ στὴν Πέργαμο τῆς Μ. Ἀσίας. Γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς, τὸν Ἀντίοχο καὶ τὴν Εὐδοκία, οἱ ὁποῖοι νωρὶς πέθαναν καὶ ἄφησαν τὸν Παῦλο ὀρφανὸ καὶ ἀπροστάτευτο. Ἔτσι ὁ Παῦλος ἀναγκάστηκε νὰ βόσκει χοίρους γιὰ νὰ ζήσει.
Ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός του Βασίλειος, ποὺ ἀσκήτευε στὸ ὄρος Λάτρος (Δυτικὴ Μ. Ἀσία, κοντὰ στὴν ἀρχαία Μίλητο), ἔμαθε τὴν κατάσταση τοῦ Παύλου καὶ ἔστειλε κάποιο μοναχὸ νὰ τὸν βρεῖ καὶ νὰ τὸν φέρει στὴ Μονή. Στὴν ἀρχὴ οἱ χωρικοὶ ἀρνήθηκαν νὰ δώσουν τὸν ὀρφανό, ἀλλὰ ὁ ἀδελφός του τὸν ἐμπιστεύθηκε στὸν ἀσκητὴ Πέτρο σὰν μαθητευόμενο.
Κοντὰ στὸν Πέτρο, ὁ Παῦλος διδάχτηκε τὴν μοναχικὴ ζωὴ καὶ τόσο πολὺ διακρίθηκε σ’ αὐτή, ὥστε μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Πέτρου οἱ μοναχοὶ τὸν κάλεσαν στὴν ἡγουμενία τῆς Μονῆς. Αὐτὸς ὅμως δὲν δέχτηκε καὶ ἔφυγε πιὸ μέσα στὸ βουνὸ καὶ ζοῦσε μὲ αὐστηρὴ νηστεία καὶ προσευχή.
Ἔπειτα κατέβηκε στὰ κάτω μέρη τοῦ βουνοῦ καὶ ἔκτισε ὡραῖο ναὸ στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδας, ὅπου καὶ παρέμεινε μέχρι τέλους τῆς ζωῆς του, ἀφοῦ ἔκανε καὶ πολλὰ θαύματα.
Μερικοὶ Συναξαριστὲς ἀναφέρουν ὅτι πέθανε σὲ βαθιὰ γεράματα τὸ 896.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Μνήμη Χειροτονίας Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Αὐτὴ τὴν ἡμέρα, μὲ κοινὴ γνώμη κλήρου, βασιλέων καὶ λαοῦ, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος χειροτονήθηκε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (15 Δεκεμβρίου 397 μ.Χ.).
Πηγή: http://www.synaxarion.gr